Aanpak terugdringing dakloosheid

Inspanning

Jaarverslag 2023
In december 2022 is door het ministerie van VWS het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Eerst een Thuis gelanceerd. Dit plan is een doorontwikkeling van de landelijke brede aanpak 'terugdringen dakloosheid'. De ambitie is dat in 2030 dakloosheid is beëindigd en iedereen een thuis heeft. De regio Centraal Gelderland heeft zich gecommitteerd aan de uitgangspunten van dit plan. In het afgelopen jaar is dit thema regionaal aan de orde geweest in de overlegstructuren Beschermd Wonen/Beschermd Thuis en zijn er werksessies voor alle partners en regiogemeenten georganiseerd, om in gezamenlijkheid in tot een uitvoeringsplan voor de komende jaren te komen. In het afgelopen jaar is de inzet op het terugdringen van dakloosheid langs de drie sporen onverminderd gecontinueerd: Preventie (het voorkomen van dakloosheid) In samenwerking met Armoede en Schulden, Werk en Inkomen en Zorg (voorkomen uitval) wordt onverminderd ingezet op preventie. De regelruimte wordt maximaal benut, waaronder het niet meer toepassen van de kostendelersnorm in de Participatiewet en de vier weken zoektermijn voor jongeren. Daarnaast wordt ingezet op het voorkomen van huisuitzettingen en vroegsignalering. Het daklozenloket wordt continu doorontwikkeld, zo is het multidisciplinair team aan het loket verder uitgebreid met andere partijen, waardoor ook het aanbod is uitgebreid, met onder andere begeleiding vanuit stichting Barka voor de kwetsbare (dreigend) dakloze EU-burger, medische hulp en hulp/ondersteuning bij GGZ-problematiek. Verder heeft de regio Centraal Gelderland deelgenomen aan de preventiescanner Dakloosheid. Met deelname aan deze preventiescanner hebben we in beeld gekregen waar we als regio, maar ook als gemeente individueel staan als het gaat om onze inzet op het voorkomen van dakloosheid. De kansen zullen zoveel als mogelijk worden opgenomen in het uitvoeringsplan , zodat we de komende jaren hierin de gewenste verbeteringen kunnen doorvoeren. Vernieuwing van de opvang De vernieuwing van de opvang is reeds gerealiseerd, waarmee ook een sluitend gedifferentieerd aanbod is ontstaan. De afbouw van de capaciteit heeft nog niet kunnen plaatsvinden. De belangrijkste redenen hiervoor zijn: onvoldoende woonplekken beschikbaar door krapte op de woningmarkt; onverminderde instroom en stagnerende door- en uitstroom; steeds meer dakloze personen met 'zwaardere' psychische problematiek en; een toename van dakloze kwetsbare EU-burgers. Als gevolg van deze ontwikkelingen is de druk op de opvangcapaciteit in het afgelopen jaar toegenomen. Om deze reden is op diverse plekken in de opvang het aantal plekken (tijdelijk) uitgebreid en is gestart met het zoeken naar een geschikte locatie voor: de uitbreiding van de gezinsopvang met 3 tot 5 plekken. In het afgelopen jaar is hiervan 1 plek al gerealiseerd. de opvang van dakloze niet-rechthebbende EU-burgers, dit conform aangenomen motie "Opvang dakloze niet-rechthebbende EU-burgers" 23M41). De zoektocht naar een locatie hiervoor is gaande. Zelfstandig wonen (eventueel met begeleiding) De beweging van opvang naar wonen is in 2021 verbonden met de brede gemeentelijke huisvestingsopgave 'Voldoende huisvesting voor aandachtsgroepen' en opgenomen in de onlangs vastgestelde nota Wonen & Zorg, waarbij duidelijk is dat de realisatie van extra woonplekken voor dak- en thuislozen vertraging oploopt. Een van de oorzaken daarvan is de wooncrisis. Specifiek voor dakloze jongeren zijn de mogelijkheden van een pilot bouwdepot verkend. De pilot zal worden uitgevoerd binnen het programma Arnhem Oost.
Begroting 2023
De brede, landelijke aanpak terugdringing dakloosheid richt zich op drie sporen: preventie (voorkomen dakloosheid); vernieuwing opvang (afbouw capaciteit opvang; opvang in 1- of 2-persoonskamers); zelfstandig wonen (eventueel met begeleiding). Arnhem zet, met de coronacrisis als versneller en zoals opgenomen in de Herstelagenda, maximaal in op het creëren van woonplekken, want iedereen in Arnhem heeft recht op een (t)huis. We zien kansen in het housing first principe. Gelijktijdig wordt ingezet op de uitstroom uit de opvang en om-bouw en afbouw van de capaciteit van de maatschappelijke opvang. Deze laatste is afhankelijk van de realisatie van het aantal woonplekken als ook landelijke autonome ontwikkelingen, zoals een toename van dakloosheid als gevolg van de mogelijke effecten op het gebied van bestaanszekerheid. Lukt dit niet tijdig of onvoldoende, dan wordt ingezet op tijdelijke en/of permanente uitbreiding van de bestaande opvangcapaciteit. Specifiek voor dakloze jongeren verkennen we de mogelijkheden van een pilot 'bouwdepot' waarmee jongeren zelf kunnen werken aan het stabiliseren van hun (woon)situatie. Verder wordt onverminderd ingezet op preventie. Dit krijgt vorm in nauwe samenwerking met het programma Doorbraak naar Werk (armoede en schulden, werk en inkomen) en het programma Zorg (voorkomen uitval).

Jaarverslag 2023

In december 2022 is door het ministerie van VWS het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Eerst een Thuis gelanceerd. Dit plan is een doorontwikkeling van de landelijke brede aanpak 'terugdringen dakloosheid'. De ambitie is dat in 2030 dakloosheid is beëindigd en iedereen een thuis heeft. De regio Centraal Gelderland heeft zich gecommitteerd aan de uitgangspunten van dit plan. In het afgelopen jaar is dit thema regionaal aan de orde geweest in de overlegstructuren Beschermd Wonen/Beschermd Thuis en zijn er werksessies voor alle partners en regiogemeenten georganiseerd, om in gezamenlijkheid in tot een uitvoeringsplan voor de komende jaren te komen.

In het afgelopen jaar is de inzet op het terugdringen van dakloosheid langs de drie sporen onverminderd gecontinueerd:

Preventie (het voorkomen van dakloosheid)

In samenwerking met Armoede en Schulden, Werk en Inkomen en Zorg (voorkomen uitval) wordt onverminderd ingezet op preventie. De regelruimte wordt maximaal benut, waaronder het niet meer toepassen van de kostendelersnorm in de Participatiewet en de vier weken zoektermijn voor jongeren. Daarnaast wordt ingezet op het voorkomen van huisuitzettingen en vroegsignalering.
Het daklozenloket wordt continu doorontwikkeld, zo is het multidisciplinair team aan het loket verder uitgebreid met andere partijen, waardoor ook het aanbod is uitgebreid, met onder andere begeleiding vanuit stichting Barka voor de kwetsbare (dreigend) dakloze EU-burger, medische hulp en hulp/ondersteuning bij GGZ-problematiek.
Verder heeft de regio Centraal Gelderland deelgenomen aan de preventiescanner Dakloosheid. Met
deelname aan deze preventiescanner hebben we in beeld gekregen waar we als regio, maar ook als gemeente individueel staan als het gaat om onze inzet op het voorkomen van dakloosheid. De kansen zullen zoveel als mogelijk worden opgenomen in het uitvoeringsplan , zodat we de komende jaren hierin de gewenste verbeteringen kunnen doorvoeren.

Vernieuwing van de opvang

De vernieuwing van de opvang is reeds gerealiseerd, waarmee ook een sluitend gedifferentieerd aanbod is ontstaan. De afbouw van de capaciteit heeft nog niet kunnen plaatsvinden. De belangrijkste redenen hiervoor zijn:

onvoldoende woonplekken beschikbaar door krapte op de woningmarkt;
onverminderde instroom en stagnerende door- en uitstroom;
steeds meer dakloze personen met 'zwaardere' psychische problematiek en;
een toename van dakloze kwetsbare EU-burgers.

Als gevolg van deze ontwikkelingen is de druk op de opvangcapaciteit in het afgelopen jaar toegenomen. Om deze reden is op diverse plekken in de opvang het aantal plekken (tijdelijk) uitgebreid en is gestart met het zoeken naar een geschikte locatie voor:

de uitbreiding van de gezinsopvang met 3 tot 5 plekken. In het afgelopen jaar is hiervan 1 plek al gerealiseerd.
de opvang van dakloze niet-rechthebbende EU-burgers, dit conform aangenomen motie "Opvang dakloze niet-rechthebbende EU-burgers" 23M41). De zoektocht naar een locatie hiervoor is gaande.

Zelfstandig wonen (eventueel met begeleiding)

De beweging van opvang naar wonen is in 2021 verbonden met de brede gemeentelijke huisvestingsopgave 'Voldoende huisvesting voor aandachtsgroepen' en opgenomen in de onlangs vastgestelde nota Wonen & Zorg, waarbij duidelijk is dat de realisatie van extra woonplekken voor dak- en thuislozen vertraging oploopt. Een van de oorzaken daarvan is de wooncrisis.
Specifiek voor dakloze jongeren zijn de mogelijkheden van een pilot bouwdepot verkend. De pilot zal worden uitgevoerd binnen het programma Arnhem Oost.

Begroting 2023

De brede, landelijke aanpak terugdringing dakloosheid richt zich op drie sporen:

preventie (voorkomen dakloosheid);
vernieuwing opvang (afbouw capaciteit opvang; opvang in 1- of 2-persoonskamers);
zelfstandig wonen (eventueel met begeleiding).

Arnhem zet, met de coronacrisis als versneller en zoals opgenomen in de Herstelagenda, maximaal in op het creëren van woonplekken, want iedereen in Arnhem heeft recht op een (t)huis. We zien kansen in het housing first principe. Gelijktijdig wordt ingezet op de uitstroom uit de opvang en om-bouw en afbouw van de capaciteit van de maatschappelijke opvang. Deze laatste is afhankelijk van de realisatie van het aantal woonplekken als ook landelijke autonome ontwikkelingen, zoals een toename van dakloosheid als gevolg van de mogelijke effecten op het gebied van bestaanszekerheid. Lukt dit niet tijdig of onvoldoende, dan wordt ingezet op tijdelijke en/of permanente uitbreiding van de bestaande opvangcapaciteit.

Specifiek voor dakloze jongeren verkennen we de mogelijkheden van een pilot 'bouwdepot' waarmee jongeren zelf kunnen werken aan het stabiliseren van hun (woon)situatie.

Verder wordt onverminderd ingezet op preventie. Dit krijgt vorm in nauwe samenwerking met het programma Doorbraak naar Werk (armoede en schulden, werk en inkomen) en het programma Zorg (voorkomen uitval).