Inkomenszekerheid (zie spoor 1a en 1b nieuwe Participatiewet, bijverdienpremie)

Het wetsvoorstel Participatiewet in balans is door het kabinet controversieel verklaard. De ingangsdatum is daarmee onzeker geworden. Vooruitlopend op een meer menswaardige benadering hebben wij al een aantal wijzigingen in onze uitvoering doorgevoerd:

• het afschaffen van de kostendelersnorm voor inwonende jongeren;
• het buiten beschouwing laten van de zoekperiode voor jongeren tot 27 jaar;
• de ruimte voor giften voor inwoners in de bijstand is verruimd tot een bedrag van € 1.800.

Daarnaast zijn in 2023 de voorbereidingen getroffen om de bijverdienbeloning voor het eerst te kunnen uitbetalen in 2024. Dit betreft de beleidsvorming en het ontwerpen en testen van een geautomatiseerd proces. Daarnaast is tijd geïnvesteerd in het ontwikkelen van indicatoren zodat de kosten en effecten van de bijverdienbeloning in 2024 goed meetbaar zijn.

Wij willen bereiken dat zoveel mogelijk inwoners voldoende inkomen hebben om in de basisbehoeften te kunnen voorzien. Bij voorkeur ontvangen Arnhemmers zelfstandig inkomsten uit betaald werk. Wanneer om welke reden dan ook Arnhemmers afhankelijk zijn van een inkomensvoorziening, dan ondersteunen wij hen maximaal. Onze inwoners kunnen erop rekenen dat de Participatiewet op een sociale wijze wordt uitgevoerd. Dat betekent dat binnen de kaders van de wet doelmatig wordt gedacht én gehandeld. Wij leveren maatwerk en werken volgens de bedoeling.

• In de op 21 juni 2022 verzonden kamerbrief[1] ‘vervolgaanpak Participatiewet’ is de Tweede Kamer geïnformeerd over de vervolgstappen voor de aanpak en verbetering van de Participatiewet. Langs twee sporen wordt gewerkt aan oplossingen die ervoor moeten zorgen dat de Participatiewet weer in balans komt. Ook worden maatregelen aangekondigd die situaties van inkomensonzekerheid beperken en bijdragen aan de bestaanszekerheid. In de uitwerking van de maatregelen kondigt de minister aan het gesprek te zullen voeren met gemeenten. Voor Arnhem is het belangrijk om hier goed op aangesloten te zijn en te zien hoe dit zich verhoudt tot ons eigen voornemen. Wij zullen eveneens de minister aanmoedigen om bij de voorgenomen verbetering van de Participatiewet uit te gaan van vertrouwen, en een zo sociaal mogelijke uitvoering.
• Wanneer een persoon een bijstandsuitkering aanvraagt dan willen wij de aanvraag effectief en vlot afhandelen. De aanvraagprocedure is helder, logisch en wordt in begrijpelijke taal uitgelegd. Wij willen, zodra de benodigde gegevens aangeleverd zijn, binnen drie weken een besluit nemen op een aanvraag.
• Bij kwetsbare jongeren tot 27 jaar zetten wij geen zoekperiode in.
• Voor inwonende jongeren tot 27 jaar laten wij de kostendelersnorm buiten toepassing. Wij nemen de onzekerheid over het inkomen bij de huisgenoten van deze inwonende jongeren hiermee weg.
• Bijstandsgerechtigden die uit de uitkering stromen omdat zij betaald aan het werk gaan en binnen een half jaar hun baan verliezen, komen in aanmerking voor een verkorte aanvraagprocedure. Zij hoeven niet meer een hele aanvraagprocedure te doorlopen, maar alleen de hoogstnodige wijzigingen door te geven zodat wij snel een besluit kunnen nemen op de aanvraag.
• Op basis van maatwerk kunnen wij via een pauzeknop tijdelijk stoppen met de invordering van een schuld. Dit doen wij wanneer hiermee kan worden voorkomen dat een inwoner financieel verder in de knel komt.
• Arnhemmers met een bijstandsuitkering kunnen gedurende zes maanden samenwonen zonder dat zij gekort worden op de uitkering. Wij nemen hierdoor de drempels voor het samenwonen weg.
• Niet iedereen is even (taal)vaardig en handig om te weten of en zo ja welke inkomensregelingen van toepassing zijn. Wij willen de bekendheid over de inkomensregelingen vergroten en de aanvraag gemakkelijker maken.

Het andere tij waarin we ons bevinden en de nu nog grotere urgentie om met verbetervoorstellen te komen voor onze ondersteuning richting mensen vraagt een versteviging van de ambtelijke inzet in komende jaren.